Żurawie

Co to jest żuraw ? 

Według definicji zawartej w normie PN-EN 12999 żuraw jest dźwignicą, której część, tzw. Ustrój nośny może wykonywać ruchy robocze w płaszczyźnie pionowej oraz w płaszczyźnie poziomej. Ruchy w płaszczyźnie pionowej to podnoszenie i opuszczanie Ładunku. Ruchy w płaszczyźnie poziomej to obracanie się konstrukcji i zmiana wysięgu. 

Rodzaje żurawi :

-żurawie samojezdne

-żurawie wieżowe

-żurawie przenośne

-żurawie przewoźne

Opracowanie dotyczy wyłącznie żurawi HDS, dlatego nie omawiamy poszczególnych rodzajów żurawi. 

Co to jest żuraw przeładunkowy ? 

Jest to żuraw o napędzie mechanicznym, złożony z kolumny obracającej się na podstawie i układu wysięgnikowego osadzonego na szczycie kolumny . Żuraw przeładunkowy instalowany jest zazwyczaj na pojeździe lub przyczepie i przeznaczony do załadunku i wyładunku pojazdy (przyczepy ) 

Ryzyko 

W pracy zawodowej w tej kwestii często zdarzają się sytuacje nieprzyjemne dla obsługującego żuraw ze strony współpracowników, którzy nie mają wystarczającej wiedzy. Niestety również przełożeni na skutek własnej niewiedzy  wydają niezgodne z prawem polecenia. 

Najczęściej bywa tak , że przełożony wydaje decyzje o wykonaniu prac ładunkowych. Sugeruje się głównie masą ładunku i podanym na żurawiu zapisem o wartości udźwigu maksymalnego. Nie zdaje sobie sprawy, że wartość udźwigu dotyczy pracy wyłącznie na minimalnym, przewidzianym przez producenta, wysięgu. Kiedy warunki pracy wymagają ładowania na większym wysięgu, udźwig żurawia automatycznie się zmniejsza i można już podnosić ładunki tylko o odpowiednio mniejszej masie.  Przełożony, który w skutek własnej niewiedzy uważa, że skoro napisali ile można podnosić to ta wartość obowiązuje zawsze i wszędzie. Bardzo często traktuje odmowę poniesienia ładunku jako naruszenie dyscypliny pracowniczej i krętactwo. 

Musimy pamiętać, że za wszystkie wypadki odpowiada obsługujący urządzenie objęte dozorem technicznym (żuraw HDS ) ponieważ ma prawny obowiązek odmowy wykonania polecenia służbowego, nawet wydanego na piśmie, jeśli jest ono niezgodne z warunkami eksploatacji. 

Zapoznaliśmy się z podstawowymi funkcjami żurawia, wiemy że zdolność udźwigowa żurawia nie zależy tylko od ciężaru ładunku, ale również od jego wysięgu. 

Jak operator określa rzeczywistą masę lub ciężar podnoszonego ładunku ? 

Aby operator mógł przystąpić do prac ładunkowych, musi otrzymać wiarygodne informacje  dotyczące masy, wymiarów i własności ładunku. Jeśli takich informacji nie posiada, nie może przeprowadzić  prac ładunkowych. 

Wynika z tego, że masa ładunku musi być mu znana np. z dokumentacji ładunkowej luz z informacji uzyskanej od kompetentnej osoby. 

Należy pamiętać, że zgodnie z obowiązującymi przepisami, nie wolno podnosić i przemieszczać ładunków o nieznanych parametrach. Za wszystkie wypadki które mogą się wydarzyć odpowiada operator żurawia. Dlatego zanim podejmiemy jakąkolwiek ryzykowną decyzję należy się zastanowić nad  konsekwencjami. Zagadnienie prawnego obowiązku odmowy wykonania polecenia i nieprzystępowania do prac ładunkowych zawsze wzbudza wiele dyskusji . 

U wielu operatorów pojawiają się komentarze : 

– ,, Gdybym ja tylko tak szefowi powiedział… ‘’ 

– ,, Nikt nie odmawia bo to grozi zwolnieniem ‘’ 

Zdajemy sobie sprawę, że kiedy brakuje miejsc pracy, jest to temat bardzo niewdzięczny. Możemy tylko polecić próbę przekonania szefa do swojej racji i zachowanie bezpiecznej postawy. 

Zależność udźwigu żurawia przeładunkowego od wysokości podnoszenia ładunku 

Producenci żurawi przeładunkowych, opracowywanych nomogramach udźwigu, oprócz takich parametrów jak masa ładunku, wysięg itp. Obowiązkowo uwzględniają dodatkowy, bardzo ważny parametr, jakim jest wysokość podnoszenia ładunku. Dotyczy to szczególnie żurawi przeładunkowych HDS o długich zespołach wysięgnikowych, które przeznaczone są głównie do stertowania ładunków , czyli układania ich na znacznej, określonej przez producenta wysokości. 

Zdolność udźwigowa każdego urządzenia zmniejsza się wraz z przekroczeniem pewnego poziomu wysokości podnoszenia, czyli im wyżej chcemy ładunek podnieść, tym udźwig żurawia jest mniejszy. Ta zależność dotyczy wszystkich urządzeń ładunkowych oraz ma zastosowanie w przypadku ręcznego ładowania ładunków przez człowieka.